Ułożenie regałów w bibliotece wpływa nie tylko na estetykę wnętrza, ale przede wszystkim na wygodę użytkowników, dostępność zbiorów i bezpieczeństwo poruszania się między półkami. To, jak rozmieszczone są meble, może wspierać aktywność czytelników albo wręcz przeciwnie – zniechęcać do korzystania z biblioteki. Dlatego warto dobrze zaplanować rozmieszczenie regałów, biorąc pod uwagę różne potrzeby: dzieci, osób starszych, osób z niepełnosprawnościami, a także pracowników biblioteki.

Jak zapewnić wygodny dostęp do zbiorów?

Regały powinny być ustawione w sposób umożliwiający swobodne poruszanie się między nimi. Optymalna szerokość przejścia to około 120 cm – dzięki temu osoby na wózkach inwalidzkich lub rodzice z dziećmi w wózkach będą mogli wygodnie korzystać ze zbiorów. Regały nie mogą być zbyt wysokie, szczególnie w strefach samoobsługowych – dolna półka powinna zaczynać się na wysokości minimum 20 cm, a górna nie powinna przekraczać 180 cm.

Przy planowaniu przestrzeni warto zwrócić uwagę na elastyczne rozwiązania, które można łatwo przestawić lub zmodyfikować. Tu sprawdzają się nowoczesne systemy, takie jak regały przesuwne, które pozwalają zaoszczędzić miejsce bez ograniczania dostępu do książek. Z rozwiązaniami tego typu wychodzi producent regałów przesuwnych z Katowic, oferując różne konfiguracje jezdnych regałów – od ręcznych po mechaniczne – które można dopasować do rozmiaru sali i rodzaju zbiorów.

Widoczność i logiczny układ – jak ułatwić orientację?

W dobrze zorganizowanej bibliotece użytkownik nie powinien mieć problemu ze znalezieniem odpowiedniego działu czy konkretnej książki. W tym celu pomocne są regały ustawione równolegle w logicznych ciągach, z dobrze widocznymi oznaczeniami kategorii. Warto unikać labiryntowego układu mebli, który może wprowadzać chaos. Dobrze działają otwarte strefy z centralnie ustawionym katalogiem, ladą lub punktem informacyjnym – użytkownik od razu wie, gdzie się znajduje.

W czytelniach i działach specjalnych, takich jak multimedia czy zbiory regionalne, można stosować regały o mniejszej głębokości lub nawet jednostronne, przysunięte do ściany. To poprawia widoczność i porządek. Często stosuje się także meble niskie, na przykład w działach dla dzieci, by nie ograniczać pola widzenia opiekunom i bibliotekarzom. Przejrzystość układu to nie tylko estetyka, ale także większe poczucie komfortu i samodzielności odwiedzających.

Bezpieczeństwo – więcej niż tylko stabilne półki

Bezpieczeństwo w bibliotece nie kończy się na tym, że regał stoi stabilnie. To także odporność na przewrócenie, zwłaszcza gdy regał jest obustronny i wysoki. Wszystkie elementy powinny być solidnie przymocowane do podłoża lub ściany – szczególnie w strefach, gdzie poruszają się dzieci. Regały przesuwne powinny mieć systemy blokujące i zabezpieczenia, które zapobiegną przypadkowemu zgnieceniu lub przycięciu palców. Dobrzy producenci dbają o te elementy już na etapie projektowania.

Warto również zadbać o właściwe oświetlenie między regałami – tak, by nikt nie musiał przeszukiwać półek w półmroku. Podłoga powinna być równa, bez progów i śliskich powierzchni. W sytuacjach awaryjnych, np. ewakuacji, układ regałów nie może blokować drogi – dlatego ważne jest, by planując bibliotekę, uwzględnić nie tylko funkcjonalność, ale i zasady bezpieczeństwa. Dobrze zaprojektowana przestrzeń biblioteczna łączy wszystkie te elementy: dostępność, przejrzystość i bezpieczeństwo – tak, by każdy odwiedzający czuł się w niej swobodnie i chętnie wracał.